Görgü cemi her yıl bir defa olmak üzere mutlaka sonbahar mevsiminde Ekim ayında başlar ve yeni yıla girmeden bitirilir. Görgü cemi genellikle kim görünecekse onun evinde ‘Dede’ ve ‘Rehber’ önünde bir takım dini merasimler eşliğinde yapılır. Kişinin görgü yapıldığı güne kadar işlenmiş herhangi bir suçu var ise bunlar o anda bulunan halkın önünde sorgulanır.
Eğer kişinin işlediği suçlar namus, hırsızlık ve cinayet suçlarını kapsayan bir durumu içeriyorsa o kişiye görgü cemi yapılmaz ve yol düşkünü sayılır ayrıca cem evine de alınmaz. Ancak hafif suçlardan (tarla kavgası, çocuk kavgası, hayvanlar üzerine yapılan kavgalar, dedikodu v.b) dolayı bir durum söz konusuysa, önce küslü olduğu kişilerle barıştırılmaya çalışılır daha sonrada halktan rızalık alınır. Küslü olduğu kişi barışır ve halkda rızalık verirse kişi görgü cemini yapar, o yılki yapılacak cemlerde her Perşembe akşamı katılır. Ancak barışma olmaz ve halkın rızalık vermemesi durumunda o kişiye görgü cemi yapılmaz ve kiş yapılan cemlere katılamaz. Kişinin küslü durumunda suçsuz olduğu Dede ve halk tarafından onaylanmış ise kişi yine cemlere katılabilir. Bu durum bir nevi halk mahkemesi konumundadır.
Cem Töreni
Görgü cemleri bittikten sonra Dede’nin evinin bulunduğu yerde büyük bir salonda yapılır. Buraya ancak o yıl görgüleri (Görgü Cemi) yapılan kişiler girebilir. Görgüleri yapılmamış kişilerin girmeleri yasaktır. Ancak Alevi’lerce matem ayı olarak bilinen Muharrem ayında ve Bayram namazlarında herkez Cem Evi’ne girebilmektedir.
Cem töreni kişilerin içeriye belli bir dini merasimle alınmalarıyla başlar daha sonra Dede’nin yönetiminde ibadete başlanır. İbadetten sonra orada bulunanların getirdiği yiyecekler herkese eşit olacak şekilde dağıtılır ve su ikramı yapılır. Su ikramı yapılırken Ehlibeyit Ailesine ve 12 İmam’ların şehit olmasına sebep olan (Muaviye, Yezit, Mervan vb.) kişilere lanetler okunur. En son aşamada bağlama eşliğinde Alevi ve Bektaşi şairlerinin Deyişleri ve Dûvaz-ı İmam’ları okunur, kadınlı erkekli Semahlar dönülür. Haziran ayının başlangıcına kadar her Perşembe akşamı bu uygulama devam eder.
Kaynak:
Yasar Servet,
Diyarbakir Íli - Bismil Ílçesi Türkmenaci Köyü Halk Kültüründe Müzik unsurlari,
Augustos 2006 , Afyonkarahisar Kocatepe Üniversitesi, Yayinlanmamis Tez
25.02.08`den itibaren 45915 ziyaretçibu siteyi görüntüledi. (M. Ali Yaşar)
Köyümüzde görüntülenen eski fotograflar aranmaktadir. Elinde bu tür fotograf bulunan arkadaslar asagida belirtilen e-mail adresime iletebilirse memnun olurum. Bu fotograflar sitemizde yayinlanacaktir.
e-mail: aliyasar69@hotmail.de
